Ivan Štrpka
Cicha Ręka. Dziesięć elegii
Tichá Ruka. Desať elegií
Przeł. Zbigniew Machej
Słowo/obraz terytoria
ISBN 978-83-7453-908-1
Kiedy ostatni raz czytaliście elegie? Nie ma co, gatunek to już dość przykurzony (od starożytności ciut zużyty), mimo uniwersalnego charakteru jakoś tak rzadziej się pojawiający. To już sonet chyba i epitafium, z pieśnią pospołu, częściej się przewijają współcześnie. Elegia, tak skupiona na refleksji, przeżywaniu i przemyśliwaniu przemijania i smutku sama się we własną refleksję zapadła, przeżyła i w smutku przemija – od Rilkego sto lat, od innych mu podobnych, co to oglądali się za siebie i nos mieli na kwintę, też już czas jakiś minął. A tu jakiś Słowak z dziesięcioma elegiami w XXI wieku wyskoczył i jeszcze na Słowacji tom ten uznano za najważniejszą książkę poetycką pierwszej dekady trzeciego millenium.
Ivan Štrpka w tomie Cicha Ręka nie tylko odwołuje się do klasyków gatunku, jak wspomniany wcześniej Rilke albo Hölderlin, ale w sposób oryginalny przetwarza elegię na swoje potrzeby, odświeża delikatnie jej garderobę, żeby nie trąciła tak myszką. I udaje się Štrpce (mam nadzieję, że tak się jego nazwisko odmienia) uwspółcześnić elegijne rozważania, nadać im kształt trudniejszy do zdefiniowania od tego klasycznego, ale jednocześnie, w warstwie tematycznej, nie uciekając od tradycji. Poeta przecież o przemijaniu pisze, rozważa oddziaływanie czasu i nasze w nim miejsce; wyrusza w podróż w głąb siebie, przyglądając się pustce - ułudzie życia lalki i metafizycznej głębi ukrytej w kodzie świata, w świetle i cieniu, które nas przenikają.
I jest w tym wszystkim Štrpka nowoczesny i klasyczny zarazem, tak jak jego poezja mimo gęstości ma w sobie coś lekkiego. I pewnie spora w tym zasługa Zbigniewa Macheja, odpowiadającego za polski przekład. I na pewno będę musiał wrócić do tych wierszy, bo dzieje się w nich zbyt wiele i na zbyt wielu poziomach, by poprzestać na jednorazowej lekturze.
niehalo
"Cicha Ręka. Dziesięć elegii" do kupienia na Bonito
W ramach wyzwań: Przeczytam 120 książek w 2023 roku – 121/120; Mierzę dla siebie – 1,1 cm; 64 stron; Trójka e-pik – zegarowa powieść
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz