środa, 14 lutego 2024

Wesoły cmentarz - Wasyl Stus

 

Wasyl Stus

Wesoły cmentarz.

Wiersze wybrane z lat 1959 - 1971

Веселий цвинтар

Przeł. Marcin Gaczkowski

Wydawnictwo KEW

ISBN 978-83-7893-259-8

Czy w państwie może być miejsce dla poetów? Jeżeli żyć w świecie, który ma przypominać utopię, to za radą Platona należałoby się ich pozbyć. Dążąc do prawdy, zaczną słowami zrywać pazłotko, zmywać farbę z trawy i zaglądać za kartonowe dekoracje. Przykładem takiego poety jest Wasyl Stus - groźny recydywista i dysydent, czyli piszący wiersze, których w Związku Radzieckim nie doceniono w taki sposób, na jaki zasłużyły. Wesoły cmentarz to wybór wierszy Stusa od wczesnych lat twórczości po wiersze późniejsze, obnażające zakłamany obraz republik radzieckich.



Ile dla książki znaczy dobre przedmowa, wstęp czy posłowie, tego nie da się wycenić. W tym wydaniu tekst autora przekładu, Marcina Gaczkowskiego, stanowi ważne wprowadzenie do życia i twórczości Stusa – publicysty, poety, bojownika o wolność. Inny staje się dzięki temu odbiór wierszy, zdecydowanie pełniejszy, gdy jako czytelnicy wiemy, na co możemy zwrócić uwagę. Jak pisze we wstępie tłumacz, odnosząc się do słów samego poety, Stus uciekał od słów takich jak poezja czy poeta, a widział siebie przede wszystkim jako człowieka, który pisze wiersze. A pisał, bo czuł taką potrzebę, by słowem sprawiać dobro; odkrywając prawdę, walczył z wszechobecnym zakłamaniem.



W wierszach Stusa niezwykle podobało mi się poszukiwanie i dostrzeganie piękna mimo brzydoty otaczającej z każdej strony we wczesnym okresie – jest w tym niestrudzonym wysiłku coś z Syzyfa, który się nie poddaje, niezłomny w swym uporze. W tekstach późniejszych język Stusa wydał mi się prostszy, ale jednocześnie precyzyjny i pełen ironii, co w połączeniu z realistycznym obrazowaniem dało silny przekaz. Będę do tego tomu wracał, wiele świetnych wierszy w nim znalazłem.


niehalo



"Wesoły cmentarz" do kupienia na Bonito



W ramach wyzwań: Przeczytam 120 książek w 2024 roku – 19/120; Mierzę dla siebie – 1,3 cm; 160 stron; Wielkobukowe okładkowe bingo – nazwisko autora większe od tytułu

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz