Andriej Kurkow
Szare pszczoły
Серые пчелы
Przeł. Magdalena Hornung
Noir sur Blanc
ISBN 978-83-7392-793-3
24 lutego 2022 doszło do inwazji wojsk rosyjskich na teren Ukrainy, stanowiącej eskalację wojny pomiędzy tymi dwoma krajami. Wojny, która trwa nieprzerwanie od 2014 roku na wschodzie Ukrainy, w Donbasie. Nad życiem ludzi z szarej strefy, nielicznych pozostałych na pograniczu konfliktu, pochylił się Andriej Kurkow w powieści Szare pszczoły.
Siergieicz jest jednym z dwóch ludzi, którzy pozostali w Starohradiwce od momentu rozpoczęcia wojny; drugim jest jego odwieczny wróg Paszka. Mężczyźni są skazani na siebie w opuszczonej wsi położonej w szarej strefie. Siergieicz mieszka sam, żona odeszła od niego już dawno razem z córką i zamieszkała w Winnicy, a protagonista dogląda swoich pszczół, jego największej dumy i oczka w głowie. We wsi pojawiają się raz to ukraińscy, raz rosyjscy żołnierze, nad dachami przelatują od czasu do czasu pociski, od trzech lat nie ma prądu, a kontakt ze światem jest maksymalnie ograniczony. Główny bohater żyje dniem dzisiejszym, nie planuje przyszłości, nie patrzy w kalendarz, pilnuje tylko dobowego rytmu i stara się przetrwać. Kiedy nadchodzi wiosna, Siergieicz decyduje się wyruszyć na południe, dalej od frontu, by wypuścić pszczoły w spokojniejszej okolicy. Rozpoczyna się jego podróż z Donbasu aż na Krym, do znajomego pszczelarza, z którym widział się jakieś dwadzieścia lat wcześniej. Droga, którą przejechał, staje się odbiciem nastrojów społecznych w Ukrainie czasu wojny.
Kurkow przedstawia historię ludzi, którzy z powodu konfliktu musieli uciekać ze swoich domów, jak i tych, którzy pozostali mimo wszystko. W Szarych pszczołach autor nie tylko stworzył opowieść o poczciwym pszczelarzu, ale także o codzienności tych, co żyją od kilku lat w szarej strefie, na ziemi niczyjej, pośrodku działań zbrojnych; skupia się także na innych rejonach kraju, wskazując na nieufność i rozdrażnienie społeczeństwa. Siergieicz z powodu miejsca zamieszkania staje się w jakiś sposób naznaczony, wszędzie traktowany jako obcy, trzymany z boku – on sam zresztą także czuje się nieswój, gdziekolwiek się pojawia. Inaczej jest w przypadku pszczół, które traktuje niemal jak rodzinę.
Podobnie jak w późniejszej powieści Jimi Hendrix we Lwowie Kurkow oddaje głos prostemu bohaterowi, pozwalając czytelnikowi poznać świat jego przemyśleń i potrzeb. Opowieść Siergieicza mimo humorystycznych akcentów naznaczona jest melancholią - bohater rozpamiętuje straty: ukochanej kobiety i córki, normalnego życia i drobnych przyjemności dnia codziennego. Kurkow pozostaje bardzo dokładny w opisie każdego elementu życia głównego bohatera – nie ma w tej prozie wiele miejsca na niedopowiedzenia - a styl jest bardzo klasyczny. Pewnym minusem było dla mnie tempo, które pozostało jednostajne od początku aż do samego końca powieści, dość powolne z uwagi na szczegółowość opisu i niewielką liczbę zdarzeń. Ważniejsze pozostaje życie wewnętrzne pszczelarza, jego wątpliwości i przemyślenia.
Szare pszczoły są powieścią, w której autor zajął się ważnym tematem codziennego życia na froncie. Choć miejscami odkrywcza, w całości książka wydała mi się dość nużąca - chyba wolę Kurkowa w wersji non fiction, jak w dziennikach. Niemniej w książce odnajdziemy kilka bardzo poczciwych postaci, z Siergieiczem na czele, a przedstawienie sytuacji w Ukrainie czasów sprzed inwazji pozwala na głębsze zrozumienie naszych wschodnich sąsiadów.
niehalo
Dziękuję
"Szare pszczoły" do kupienia na Bonito
W ramach wyzwań: Przeczytam 120 książek w 2024 roku – 22/120; Mierzę dla siebie – 2,5 cm; 312 stron; Trójka e-pik – styczniowy Kalendarz Świąt Nietypowych – Światowy Dzień Pokoju (1 stycznia); Wielkobukowe albo-albo – zwierzę w tytule; Wyzwanie z tytułem – wersja niebieska - kolor/zwierzę
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz