niedziela, 19 lutego 2023

Rodziewicz-ówna. Gorąca dusza - Emilia Padoł

 

Emilia Padoł

Rodziewicz-ówna. Gorąca dusza

Wydawnictwo Literackie

ISBN 978-83-08-07691-0

Czy czytaliście którąkolwiek powieść Marii Rodziewicz? Na wstępie muszę się przyznać, że choć znam kilka sztandarowych tytułów, jak Lato leśnych ludzi czy Między ustami a brzegiem pucharu to nigdy żadnej książki autorki nie przeczytałem. Mimo to byłem bardzo zainteresowany przeczytaniem jej biografii, bo zapowiadała się od początku na dzieło ciekawe i przedstawiające nadzwyczajną historię. No i rzeczywiście, Rodziewicz-ówna. Gorąca dusza Emilii Padoł przywraca do obiegu postać jednej z najpoczytniejszych polskich pisarek XX wieku.



W biografii Maria Rodziewicz zostaje ukazana jako człowiek pełen sprzeczności, które wydają się trudne do pogodzenia u jednej osoby. Padoł kreśli obraz pisarki jako kobiety silnej, niepoddającej się patriarchalnym ograniczeniom nakładanym na kobiety, nosi się po męsku, żyje z kobietami (przez większość swojego życia mieszka w swoim dworze z Jadwigą Skirmuntt) i prowadzi duży majątek ziemski na Polesiu. Z drugiej strony czytelnik czyta o Marii konserwatystce, broniącej dawnego porządku społecznego (czyt. pan i jego chłop), zagorzałej katoliczce, patriotce i antysemitce. Padoł zwraca jednak uwagę, że była w tym wszystkim pewna konsekwencja - można zauważyć, że Maria była dobrym człowiekiem. Choć ziemianka, to bardziej opiekowała się ludźmi w swoim majątku; choć nie lubiła Żydów, to ufundowała cheder dla społeczności z okolic Hruszowy; choć katoliczka i patriotka - potrafiła skrytykować działania kościoła czy polskich władz. We wszystkim co robiła, od pracy na roli, przez pisanie, po działalność społeczną, zachowywała wierność sobie.



Bardzo podoba mi się to, że cała biografia jest naszpikowana odniesieniami do twórczości Rodziewicz; stanowi to świetne dopełnienie faktów z życia, listów i artykułów. W swoich książkach bowiem Rodziewicz pisała często o własnych problemach i życiu, przemycała myśli i poglądy, co Emilii Padoł dobrze udało się wyłuskać - widać tu bardzo porządnie, rzetelnie wykonaną pracę nie tylko biograficzną, ale także polonistyczną. I jednocześnie autorka nie próbuje zrobić tu reklamy dla Rodziewiczówny, bo pozostaje obiektywna względem jej twórczości, wskazując zazwyczaj na niewielką wartość literacką tych książek, może z małymi wyjątkami. Sam chętnie sięgnę teraz po Lato leśnych ludzi, bo, znając już historię Marii i jej towarzyszek, naszła mnie ochota na poznanie tej właśnie książki, która w dużej mierze stanowi wspomnienia Rodziewicz, a nie tylko fikcję literacką. Swoją drogą, piękne i kolorowe grafiki Kiry Pietrek na wewnętrznych stronach okładki przedstawiają zwierzęce pseudonimy bohaterek.



Ważnym elementem biografii jest również wprowadzanie czytelnika w kontekst epoki i szczególnego miejsca, jakim było Polesie, dzięki czemu Padoł nie pozostawia nas z naszym współczesnym światopoglądem, ale wskazuje i tłumaczy, jak sytuacja się przedstawiała. Pozwala to na bardziej empatyczne spojrzenie na bohaterkę, której część wypowiedzi dziś wystarczyłaby do dożywotniego zbanowania w przestrzeni publicznej. A przecież życie Rodziewicz przypadło na czasy bardzo burzliwe – od powstania styczniowego, przez rewolucje i wojny, z wojskami wszystkich możliwych krajów przechodzących przez jej “placówkę”, aż do ostatniej póki co wojny światowej, której końca nie dożyła. Wszystkie przeciwności losu nie złamały jej, tylko zahartowały, wzmacniając “kozaczą duszę” Rodziewiczówny.



Rodziewicz-ówna. Gorąca dusza wydaje mi się ważną pozycją nie tylko z uwagi na nieopowiedzianą wcześniej historię znanej pisarki, ale przede wszystkim z powodu całkowitej osobności Rodziewicz, która nie bała się pokazać swojej inności, choć nierzadko była obiektem drwin, która siłą charakteru mogłaby obdzielić z tuzin “mężów stanu”. Słowa uznania dla Emilii Padoł, która wykonała tytaniczną pracę, przekopując archiwa, zbiory specjalne i biblioteki oraz wykazała się empatią dla opisywanych ludzi i czasów. Zachęcam gorąco do lektury!



niehalo

Dziękuję




"Rodziewicz-ówna. Gorąca dusza” do kupienia na Bonito



Książka bierze udział w wyzwaniach:

Przeczytam 120 książek w 2023 roku – 20/120; Mierzę dla siebie – 4,1 cm; 530 stron; Odczarujmy półki – książki wydane w 2023 roku; Wielkobukowe bingo – książka powyżej 500 stron; Wielkobukowe albo-albo – wydana w 2023 roku; Wielkobukowe alfabetyczne bingo – R; Wielkobukowe okładkowe bingo – na okładce kwiaty; Zatytułuj się – E

3 komentarze: