Bestia i pani Róża - Katarzyna Hewa

 

Katarzyna Hewa

Bestia i pani Róża

cykl – Bestia i pani Róża (tom 1)

Wydawnictwo Prozami

ISBN 978-83-68249-28-6

Bestia i pani Róża to pierwszy tom cyklu o tym samym tytule, wpisujący się w gatunek romansu historycznego. Akcja powieści rozgrywa się głównie w Krakowie pod koniec XIX wieku. Główną bohaterką jest Rozalia Listewska, dwudziestopięcioletnia kobieta o niepokornym charakterze, która marzy o karierze literackiej, studiach i niezależności. Marzenia piękne, choć dość trudne do zrealizowania w świecie, w którym rola kobiety ograniczona była do roli zony prowadzącej dom.

Po śmierci ojca Rozalia zostaje oddana pod opiekę obcemu mężczyźnie – Janowi Konradowi Modrzewskiemu, który nie wierzy w to, że kobieta może o sobie decydować, a już z pewnością nie zarządzać majątkiem. Ich pierwsze spotkanie jest więc, jak wyładowanie elektryczne, pełne napięć.

Powieść Bestia i pani Róża osadzona w realiach końca XIX wieku, przekracza ramy klasycznego romansu historycznego. Autorka wykorzystuje schemat relacji kobiety i mężczyzny, by opowiedzieć o głębszych napięciach społecznych, kulturowych i psychologicznych jakie determinowały życie jednostek w epoce patriarchalnych norm. Tytuł powieści pełni funkcje klucza interpretacyjnego, nie tylko zapowiada konflikt między bohaterami, ale także ujawnia symboliczna strukturę całej narracji.

Tytułowa „Bestia” nie odnosi się do dosłownego okrucieństwa ani przemocy fizycznej. Jan Konrad uosabia raczej emocjonalną surowość, chłód i nieprzystępność, które są wytworem epoki, wychowania i oczekiwań społecznych wobec mężczyzn. „Bestialstwo” bohatera przejawia się w jego przekonaniu o naturalnej wyższości mężczyzny nad kobietą, w instrumentalnym traktowaniu relacji oraz przekazanej mu roli strażnika porządku. Bestia symbolizuje zatem system, a nie jednostkową deprawację – jest figurą patriarchatu, racjonalizmu pozbawionego empatii i emocjonalnego zamknięcia. Modrzewski nie jest antagonistą jednoznacznym; jego wewnętrzna przemiana pokazuje, że „Bestia” nie jest cechą wrodzoną lecz społeczną maską, którą można zdjąć.

Postać Rozalii Listewskiej – „pani Róży” – posiada wielowymiarową symbolikę. Róża jako kwiat od wieków łączy w sobie piękno i kolce, delikatność i zdolność do obrony. Rozalia wpisuje się w ten symboliczny porządek: jest kobietą wrażliwą, ale stanowczą; romantyczną, lecz nie naiwną. Pani Róża to również symbol kobiecej podmiotowości, która nie chce być jedynie ozdobą męskiego świata, lecz osobą świadomą swojej wartości. Róża nie pozwala się zerwać ani udomowić bez walki, a jej „kolce” Są formą obrony przed światem, który próbuje ją ujarzmić.

Zderzenie Bestii i Róży stanowi metaforę konfliktu między tradycją a zmianą, między społecznym porządkiem a indywidualnym pragnieniem wolności. Ich relacja nie opiera się na prostym schemacie oprawca-ofiara, lecz na dynamicznym napięciu, w którym obie strony muszą poddać rewizji własne przekonania.

Miłość w tej powieści nie jest aktem dominacji ani wybawienia, lecz procesem negocjacji. Róża nie „oswaja” Bestii kosztem siebie – przeciwnie to właśnie jej niezgoda na podporządkowanie zmusza mężczyznę do wewnętrznej transformacji. Symbolicznie oznacza to, że prawdziwa bliskość możliwa jest tylko tam, gdzie istnieje równość.

Tytuł Bestia i pani Róża wyraźnie nawiązuje do archetypu znanego z baśni Piękna i Bestia, jednak Katarzyna Hewa dokonuje jego istotnej reinterpretacji. W klasycznej wersji opowieści kobieta zostaje nagrodzona za cierpliwość i poświęcenie. U Hewy natomiast kobieta nie rezygnuje z siebie, a przemiana mężczyzny nie jest automatyczna ani gwarantowana. Autorka demitologizuje romantyczną wizję miłości jako siły usprawiedliwiającej nierówność, zamiast tego proponuje narrację o odpowiedzialności zmiany społecznych wzorców.

Bestia i pani Róża to powieść o dojrzewaniu, nie tylko emocjonalnym, ale także społecznym. Katarzyna Hewa pokazuje, że miłość nie polega na uległości, a siła kobiety nie wyklucza wrażliwości. To także opowieść o emancypacji, o granicach kompromisu i o cenie, jaką trzeba zapłacić za bycie sobą.

Symbolika tytułu nadaje tekstowi uniwersalny wymiar, czyniąc z historii Rozalii i Modrzewskiego metaforę relacji między jednostką a opresyjnym porządkiem społecznym.

Autorka połączyła wątki obyczajowe, społeczne, miłosne w spójną całość i otrzymaliśmy lekturę, która skłania do zastanowienia nad rolą kobiet w historii oraz o cenie jaką trzeba zapłacić za swoje marzenia.

monweg

W ramach wyzwań: Przeczytam 120 książek w 2025 roku – 122/120; Przeczytam tyle, ile mam wzrostu – 2,5 cm; 336 stron; Wielkobukowe bingo dla wyjadaczy – tytuł z nazwą kwiatu

Bestia i pani Róża - Katarzyna Hewa do kupienia na Bonito